22 nov 2013 - 29 nov 2014
Médée is het meesterwerk van de Italiaanse componist Luigi Cherubini (1760 – 1842) en een paradepaardje binnen het operagenre. Grote componisten behoorden tot de bewonderaars. Beethoven schreef Cherubini in een brief over diens werken: ‘Feitelijk acht ik ze hoger dan mijn eigen composities.’ Brahms zei dat ‘deze Médée het werk is dat we onder musici erkennen als de hoogste top van de dramatische muziek’.
Médée is een ‘opéra-comique’. Dit wil niet zeggen dat het werk komisch is, maar dat de muziek wordt gecombineerd met gesproken teksten. Dat was niet in alle tijden geliefd en het stuk werd ook vooral bekend in de 20e eeuwse Italiaanse bewerking, die ook door Maria Callas werd vertolkt. OPERA2DAY gaat in haar productie terug naar de bron en voert de oorspronkelijke Franse partituur uit op historisch instrumentarium. In de tekstscenes, die waren bedoeld om het drama weer dicht bij het publiek te brengen, zagen we een kans. Er werden nieuwe teksten geschreven en de opera werd weer tot een geheel gemaakt ook met gebruik van een soundscape en nieuw gecomponeerde muziek. Dit geeft volgens bezoekers ‘een filmische ervaring’.
Dit project slaat ook een brug met de roemruchte Frans georiënteerde operageschiedenis van Den Haag, onze thuisbasis. Deze gaat terug tot 17e eeuw, maar kreeg vanaf 1704 structureel gestalte met het Théatre Français de la Haye. Théatre Français was ook de naam van wat wij nu de Koninklijke Schouwburg, op het moment dat er opera’s werden gegeven. De zaal werd geroemd om zijn akoestiek die voor de combinatie van tekst en muziek ideaal was. We pakten na bijna 100 jaar de draad weer op en we deden dat met een werk Cherubini, een componist die geliefd was in de Koninklijke Schouwburg. Vooral zijn Les Deux Journées werd eindeloos uitgevoerd in dit theater in een stad die vooral verzot was op het lichtere repertoire.
Video
Trailer Médée
Regisseur Serge van Veggel over Médée
Interview met muzikaal leider Hernan Schvartzman over Médée
Achtergronden bij Médée
Synopsis
Médée, de koningsdochter, priesteres en tovenares uit Colchis heeft heel wat stof doen opwaaien. Tegen de wil van haar vader hielp zij Jason om het Gulden Vlies te bemachtigen. Het is het begin van een drama dat zijn weerga niet kent. Op de vlucht geslagen met Jason en zijn Argonauten vermoordt zij eerst haar broertje en werpt zijn aan stukken gesneden lichaam in zee. Zo dwingt ze haar vader de achtervolging te staken. De geliefden varen naar Iolcus, waar Jason volgens afspraak het Gulden Vlies moet afleveren om de troon van zijn familie terug te krijgen. Maar dat loopt anders: zijn boze oom Pelias, die onrechtmatig regeert, peinst er niet over zich aan zijn belofte te houden. Een nieuwe moordpartij volgt, waarin Médée wederom de hand heeft. Jason vlucht met de kinderen naar Korinthe, en dat is waar de opera begint.
Jason wordt aan het hof van Créon met zijn kinderen hartelijk ontvangen en brengt er op zijn beurt het Gulden Vlies, symbool voor onsterfelijkheid binnen. De koning ziet in hem de ideale echtgenoot voor zijn dochter Dircé. Voor Jason zou een huwelijk met de koningsdochter hem en zijn kinderen een goed toekomstperspectief geven. Het huwelijk zal de volgende dag plaatsvinden, maar Dircé vreest voortdurend de wraak van Médée en laat zich maar moeilijk kalmeren. Als Médée inderdaad aankomt en haar man opeist, ontvlamt de situatie. Créon, die de reputatie van Jasons voormalige geliefde ter ore is gekomen, probeert haar zo snel mogelijk uit zijn land te krijgen. Uiteindelijk weet Médée bij Créon voor elkaar te krijgen dat ze nog één dag mag blijven, en bij Jason dat ze toegang houdt tot haar kinderen. Het is een fatale misrekening. Terwijl Créon het nieuwe kroonprinselijk paar aan het volk presenteert, begint Medée de wraak voor te bereiden op haar man en het volk dat haar probeerde te vernederen. Zij vergiftigt Dircé, wreekt zich op Créon, en vermoordt uiteindelijk de kinderen die zij van Jason heeft, als ultieme wraak op hem. Alleen Jason zelf wordt gespaard, opdat hij tot in lengte van dagen zijn verlies kan betreuren.
Cast & Crew
Dirigent Hernán Schvartzman
Regisseur Serge van Veggel
Scenografie Herbert Janse
Licht Uri Rapaport
Kostuums Joost van Wijmen
Bewerking tekst Minnekus de Groot
Componist soundscape Ezequiel Menalled
Médée Capucine Chiaudani, Maribeth Diggle
Jason Dario Schmunck
Dircé Alexandra Schoeny, Laura Pisani
Créon Huub Claessens
Néris Barbara Kozelj
Première Femme Laura Pisani, Alexandra Schoeny
Deuxième Femme Carolina Luppers
Kinderen Nathan van Dalen, Ties Maas / Martijn van Ditshuizen, Michael Nederhoed
Capitaine Tomer Pawlicki
Viool 1 Monica Waisman (aanvoerder), Rebecca Huber, Lucia Giraudo, Jacek Kurzydlo, Prisca Stamarskl, Veronika Manova
Viool 2 Sara de Corso, Luca Alfonso Rizzello, Elise van der Wel, Annegret Hoffman, Rachel Stroud, Asuka Sumi
Altviool Kayo Saito, Seung Rok Baek, Claire Fahy, Enrique Gómez
Cello Nina Hitz, Anton Baba, Nika Zlátaric
Contrabas Silvia Jimenez, Chen Goldsobel
Traverso Carolina Perez Bergliaffa, Melody Yeomans
Hobo Diego Nadra, Antonio Sanchez
Klarinet Michal Lewkowicz, Kayo Nishida
Fagot Gergo Farkas, Kim Stockx
Hoorn Lionel Pointet, Hylke Rozema, Fabio Forgiarini, Renske Wijma
Trombone Kate Rocket, Dominic Sierat
Pauken Gustaf Holst
Sopraan Lisanne Boersma, Pauline Doolaard, Nina van Essen, Dorinde Gudde, Paulien Jansen, Astrid Klinkenberg, Sari Kramer, Wendy Krikken, Ria Schmitz, Anna Trombetta, Susanne Winkler
Alt Irina Bedicova, Inge Brouwer, Vera Bruggeling, Wendy Davids, Marine Fribourg, Rients van Goudoever, Monica ten Hagen, Renée Joosse, Marieke Morshuis, Judith van Ree
Tenor Gerard den Besten, Dick Boersema, Chris Chamoun, Matic Gajsek, Pierre Olivier, John Visser
Bas Jorne van Bergeijk, Yoni van den Brink, Matthew Goode, Chris Holtslag, Jaap Mooij, Jouke Osinga
Productie Alice Gubler en Tineke Verheij
Productie orkest Christina Schoenbach
Productie koor Pauline Doolaard
Assistent artistiek leider Lieke van Hoogenhuijze
Voorstellingsleiding Onno Heerlien
Voorstellingsleiding cues Jordi Oostrik
Regie-assistent Florie Bos
Coordinator educatieproject Mieke van der Ven
Koordirigent Marine Fribourg
Physical theatre training Willy Verkuyl
Médée Sabrina Cirera, Maribeth Diggle
Jason Erik Slik
Dircé Alexandra Schoeny, Laura Pisani
Créon Huub Claessens
Néris Marjolein Niels
Première Femme Laura Pisani, Alexandra Schoeny
Deuxième Femme Carolina Luppers
Kinderen Thijs Bedaux & Melle Terpstra, Nathan van Dalen & Ties Maas, Martijn van de Beek & Gino Krol, Martijn van Ditshuizen & Michael Nederhoed
Capitaine Onno Heerlien
Viool 1 Monica Waisman (aanvoerder), Tomoe Badiarov (plv aanvoerder), Roberto Rutkauskas, Jacek Kurzydlo, Prisca Stamarski, Veronika Manova, Noyuri Hazama
Viool 2 John Wilson Mayer,Luca Rizzello, Elise van der Wel, Seojin Kim, Raphael Font, Alba Encinas
Altviool Claire Fahy, Seung Rok Baek, Hilla Heller, Sam Kennedy
Cello Nina Hitz, Anton Baba, Nika Zlátaric
Contrabas Silvia Jimenez, Marta Vicente
Traverso Carolina Perez Bergliaffa, Melody Yeomans
Hobo Diego Nadra, Robert de Bree, Gilberto Caseiro
Klarinet Oscar Arguelles, Kayo Nishida
Fagot Carles Vallès Castelló, Gergo Farkas, Hugo Rodriguez
Hoorn Hylke Rozema, Fabio Forgiarini, Renske Wijma, Daniele Bolanella
Trombone Kate Rocket
Pauken Gustaf Holst
Sopraan Mirjam Biegstraaten, Alice Boccafogli, Bernadett Fulep-Hegy, Dorinde Gudde, Astrid Klinkenberg, Ria Schmitz, Dalma Sule, Susanne Winkler
Alt Vera Bruggeling, Wendy Davids, Rients van Goudoever, Annette Hellinga, Maartje Heiblom, Lot Hooghiemstra, Marieke Morshuis, Judith van der Ree, Karen Sanders
Tenor Kees de Groot, Pierre Olivier, Ruben Timmer, John Visser, Dick Boersema
Bas Matthew Goode, Jaap Mooij, Jouke Osinga, Nathan Tax
Productieleider Jolanda de Heus
Coordinatie koor Jouke Osinga
Assistent productie en begeleiding kinderen Sylvia van der Sluys
Assistent productie en orkest Désirée Achterkamp
Voorstellingsleiding Onno Heerlien
Voorstellingsleiding cues Jordi Oostrik
Regie-assistent Florie Bos
Coordinator educatieproject Mieke van der Ven
Koordirigent Patrick Pranger
Physical theatre training Willy Verkuyl
Geluidsontwerp Ángel Faraldo
Scenefoto's
Met dank aan