La troupe d’Orphée

La troupe d’Orphée was een voorstelling over een ‘troupe’ zangers, dansers en theatermakers rondom Orpheus, de beroemdste aller zangers, die met zijn groep langs hoven en steden trekt. Met het project ging OPERA2DAY terug naar de roots van opera en theater in Den Haag in de 17e en 18e eeuw. Een operaleven dat een afspiegeling was van het operaleven in heel in Europa, maar bovenal van Frankrijk. We vonden er inspiratie in voor eigentijds en rakend muziektheater.

Van kaatsbanen en pikeurschuren

Rond 1580, na vele decennia van schaarste, bloeide de economie in de Nederlanden op, en draaide de wind ook in de kunsten. Er kwam nieuwe belangstelling voor kunst en literatuur. Klassiek theater werd in de klas met leerlingen ingestudeerd, beoefend door rederijkers, en men ontwikkelde een grote nieuwsgierigheid naar theatertroepen uit Frankrijk en Engeland die op doorreis door Nederland trokken. Ze toonden ook in Nederland hun voorstellingen. Naar buitenlands voorbeeld werden ‘kaatsbanen’ (een soort overdekte tennisbanen) en ‘pikeurschuren’ (maneges) vertimmerd tot theaterruimtes waarin de levendige spektakels te zien waren.

Theater werd geliefd in Den Haag. Niet in de laatste plaats bij de Oranjes. Zo was Willem II een groot liefhebber van toneel. En van toneelspeelsters. Een Franse gezant schreef op 12 mei 1648 zelfs aan kardinaal Mazarin dat de prins zo moeilijk voor zaken te spreken was, dat je beter kon proberen hem te benaderen via de comédie. Een breed scala aan stukken werd gespeeld: van klassieke mythologische verhaalgegevens tot volkse ‘comédies’. Een grote voorliefde was er voor een toneelschrijver als Molière, die zelf als ‘chef de troupe’ met zijn ‘Troupe de Molière’ jaren door de Franse provincies reisde, voordat hij zich als ‘Troupe de Monsieur’ en ‘Troupe du Roy’ permanent vestigde in Versailles.

‘Les operates en tournee’

Oude energie = nieuwe energie

Het opera- en theaterleven van de 17e eeuw in Den Haag was levendig en dynamisch. Rondreizende ‘troupes’, die multidisciplinaire voorstellingen maakten, creatief omgingen met locaties en met een grote gedrevenheid onmogelijke plannen realiseerden: we herkennen onszelf er in. De energie van toen werkt aanstekelijk, de overgeleverde verhalen en beelden zijn meer dan inspirerend. We willen als nieuw Haags operagezelschap dan ook een voorstelling maken die geïnspireerd is op dit dynamische operaverleden van de stad. Daarbij maken we gebruik van het repertoire uit die tijd, brengen zang, dans en theater opnieuw samen, en spelen op locatie. En dat alles om het publiek van nu echt te raken, zoals wellicht het publiek ook toen geraakt werd door dezelfde muziek en verhalen.

Een meesterwerk van Charpentier

… en meer

We willen dit bij het publiek veelal onbekende meesterwerk uitvoeren en we maken het tot middelpunt van een uitgebreidere voorstelling, waarin ook andere muziek van Charpentier is opgenomen. In de periode waarin hij La descente schreef voor Mademoiselle de Guise aan het Franse hof, werkte de componist ook aan diepzinnige religieuze muziek, en theatermuziek voor de Troupe du Roy, de theatergroep van Molière. In die muziek voor het theater ontmoeten we een heel andere Charpentier dan de componist van de melancholieke Orpheusvertelling. Charpentier schrijft daar energiek, speels en geraffineerd humoristisch.

La Troupe d’Orphée op tournee naar de onderwereld

Het theater- en operaleven uit de tijd van Charpentier wordt in onze productie het uitgangspunt voor de Orphée-vertelling. Zoals al bleek uit de beschrijving van het theater- en operaleven in Den Haag, werden voorstellingen meestal gegeven door ‘troupes’ en ‘bandes’. In onze voorstellingen presenteren we zo’n troupe. Maar in dit geval betreft het de rondreizende zangersgroep rondom de beroemdste zanger aller zangers: Orphée. In feite voert deze groep het mythische verhaal van Orphée en Euridice ten tonele, maar daarbij laat de groep theater en werkelijkheid met elkaar samensmelten. De voorstelling vertelt het verhaal alsof het de groep zelf overkomt: de ‘chef de troupe’ Orphée zal vandaag met zangeres Euridice trouwen, maar zij sterft op deze dag van geluk. Op een ander niveau vallen werkelijkheid en theater hiermee ook samen: onze groep zangers van Vox Luminis is natuurlijk de hedendaagse versie van een dergelijke rondreizende ‘troupe’.

Download het programmaboek bij de voorstelling.

Artistiek team

Concept, samenstelling en regie Serge van Veggel

Muzikale leiding en dirigent Hernán Schvartzman

Choreografie Thom Stuart (De Dutch Don’t Dance)

Scenografie Herbert Janse

Kostuums Joost van Wijmen

Licht Uri Rapaport

Tekst Minnekus de Groot

Zakelijke leiding Alice Gubler

Vox Luminis

Reinoud van Mechelen – Orphée

Sophie Junker – Euridice

Lionel Meunier – Apollon

Geoffroy Buffièr – Pluton

Stephanie True – Proserpine

Zsuzsi Tóth – Daphné

Amélie Renglet – Énone

Victoria Cassano – Aréthuze

Marine Fribourg – Mezzosopraan

Raphael Höhn – Haut-contre

Robert Buckland – Tenor

Barokensemble OPERA2DAY – op authentiek instrumentarium

François Fernandez – Viool

Yun Kyung – Viool

Ricardo Rodriguez – Viola da gamba

Mieneke van der Velden – Viola da gamba

Florencia Bardavid – Viola da gamba

David van Bouwel – Klavecimbel

Jorge Lopez Escribano – Klavecimbel

Mike Fentros – Luit

Heiko ter Schegget – Blokfluit

Thomas Triesschijn – Blokfluit

Anna Katynska – Basse de violon

De Dutch Junior Dance Division

Michaël Häfliger

Marin Ino

Rutkay Özpinar

Thijs Hogenboom

Sidney Scully

Rinus Sprong – Repetitor

Deze voorstelling is mogelijk gemaakt met de steun van:
Fonds Podiumkunsten
Prins Bernard Cultuurfonds Zuid-Holland
Fonds 1818
SNS REAAL Fonds
Het Kersjes Fonds
Stichting Gilles Hondius Foundation
Verenigde Feteris De Baan en Semper Labor Stichting
M.A.O.C. Gravin van Bylandt Foundation